Οι χώρες που η εξωτερική πολιτική τους αφέθηκε εξαιτίας της έλλειψης πολιτικής βούλησης στη ροή των συγκυριακών διακυμάνσεων και έχασαν την ικανότητα συγχρονισμού, γίνονται δέσμιες μιας πολύπλοκης και αντιφατικής εικόνας που σχηματίζεται από στιγμιαίες αντιδράσεις στην προσδιοριζόμενη από τρίτους επικαιρότητα.
Οι πολιτικές ελίτ αυτού του είδους των χωρών, δεν έχουν ούτε την απαραίτητη εμπειρία στην αφετηρία αλλά ούτε και το απαραίτητο όραμα για τον προορισμό τους. Δεν είναι επιθετικές και αποφασιστικές, αλλά είναι αμυντικές και αντιδραστικές.
Υιοθετούν συμπεριφορά μετριασμένης ψυχολογίας, ακόμη και στις περιπτώσεις που απαιτείται μια αμυντική στάση στην περίπτωση της μη συμμετοχής στην κρίση, [θυμηθείτε τον Πάγκαλο στην κρίση των Ιμίων και την σημαία μας πως τάχα την πήρε ο άνεμος ή το περιβόητο του Σημίτη ευχαριστούμε τους Αμερικανούς] πόσο μάλλον μια επιθετική στάση στην περίπτωση της συμμετοχής στην επίλυση.
Αυτοί οι επίλεκτοι ελίτ [Σαμαράδες, Βενιζέλοι, Σημίτες, Πάγκαλοι, Παπανδρέοι κλπ.] που δεν διαθέτουν ταυτότητα, αντί να βγαίνουν μπροστά στις κρίσιμες περιόδους και να παίζουν καθοριστικό ρόλο, έχουν περιοριστεί να μένουν στην αφάνεια και στην έλλειψη πρωτοβουλιών. Επειδή η διατήρηση της χώρας τους στο προσκήνιο της διεθνούς επικαιρότητας δημιουργεί την ανάγκη υπεύθυνων πολιτικών, θεωρούν την υιοθέτηση μιας παθητικής πολιτικής ως σίγουρη και μη συνεπαγόμενη κινδύνους. Προσπαθούν να προσεγγίσουν σε μια άκρη την τράπεζα των διαπραγματεύσεων και να πάρουν θέση, αφού έχουν προσδιοριστεί οι ημερήσιες πλέον διατάξεις.
Αποφεύγουν να βγουν στο προσκήνιο στην αρχή της διαδικασίας, αλλά την στιγμή που θα τους κυριεύσει η υποψία ότι έχουν χάσει το τραίνο, τότε με το άγχος που έχουν συνάπτουν ανεξέλεγκτα κάθε είδους σχέση. Δεν διαθέτουν ούτε την αίσθηση της ασφάλειας που τους παρέχει το γεγονός ότι καταλαμβάνουν κεντρική θέση στην επικαιρότητα, ούτε την αίσθηση της άνεσης που τους δίνεται ως θεατές. Στην περίπτωση που βρίσκονται στο προσκήνιο της επικαιρότητας αναζητούν να βρουν τρόπους να ξεφύγουν από την ευθύνη, ενώ στην αντίθετη περίπτωση νοιώθουν ότι έχουν μείνει εκτός παιχνιδιού και είναι έτοιμοι υιοθετώντας μια υποκριτική στάση να κάνουν κάθε παραχώρηση από τις αξίες και τις προτεραιότητές τους, ούτος ώστε να μπορέσουν να προσεγγίσουν έστω και λίγο την εξουσία. Στη συμπεριφορά τους επικρατεί μια δειλή στάση που εναλλάσσεται μεταξύ της προσπάθειας αποφυγής επιπρόσθετων ευθυνών, που οφείλεται στο κύρος που τους αποφέρει η ανυπόληπτη θέση τους και του φόβου μήπως περιέλθουν σε κατάσταση κατά την οποία δεν θα υπολογίζεται πλέον η άποψη τους.
Βιώνουν μια αντίφαση ταυτότητας αναφορικά με το αν είναι παίκτες που κινούν τα πιόνια του σκακιού ή αν οι ίδιοι αποτελούν πιόνι σκακιού. [Μολονότι προς το παρόν δεν είναι γνωστή η διαδικασία σύλληψης και μεταφοράς του Οτσαλάν στην Τουρκία, κατά πάσα πιθανότητα οι ΗΠΑ έπαιξαν σημαντικό ρόλο επηρεάζοντας άμεσα ή έμμεσα τόσο στο να πειστεί η Ελλάδα να τον παραδώσει, όσο και στην διεξαγωγή επιχείρησης στη Κένυα.] Είναι διστακτικοί για τις συνέπειες που μπορεί να έχουν οι κινήσεις του ως παίκτες που κατευθύνουν το παιχνίδι και ενοχλούνται για το ότι αποτελούν και οι ίδιοι πιόνια στα παιχνίδια άλλων. Όταν αρχίζουν να σκέπτονται «μακάρι να μην υπήρχαν ούτε πιόνια, ούτε παιχνίδι, αλλά ούτε και παίχτες», «μπερδεύονται τα χέρια τους στα πόδια τους» και πείθουν τον εαυτό τους ότι η ασφαλέστερη επιλογή είναι να παραμείνουν στη σκιά του ισχυρότερου παίχτη.
Στην συνέχεια στήνουν το παιχνίδι τους βάση της θεωρίας της μάχης των πιονιών που είναι προσδεμένα στον άξονα του ισχυρότερου παίχτη. Γιορτάζοντας τις μικρές επιτυχίες τους στην μάχη των πιονιών σε μια ατμόσφαιρα μεγάλης νίκης, προσπαθούν να καλύψουν το σύμπλεγμα κατωτερότητας που οφείλεται στο γεγονός ότι δεν μπορούν να συμμετάσχουν στην σκακιέρα ισότιμα με τους «ίππους», τους «τρελούς» ή με τους «βασιλιάδες» [βίντεο Μπαλτάκου απέναντι στον «τρελό Χρυσαυγίτη»].
Ταράζονται στην σκέψη κάθε φαινόμενου που τους υπενθυμίζει την ταυτότητα και την ισχύ τους, οι οποίες είναι σε θέση να αλλάξουν τις κλίμακες του παιχνιδιού. Βιώνοντας τον φόβο του κινδύνου, θεωρούν πιο ασφαλές να κολυμπήσουν προς την κατεύθυνση των «ρευμάτων» της πραγματικής ισχύος άλλων, παρά να στηριχτούν στο κύμα που δημιουργεί η ίδια εν δυνάμει ισχύς. Αντί να επιχειρήσουν να κάνουν έναν αξιοπρεπή, μελετημένο και αποφασισμένο περίπατο στον απέραντο ορίζοντα που τους ανοίγει μπροστά η ιστορία και η γεωγραφία τους, προτιμούν να βαδίζουν τρεκλίζοντας στις στρατηγικές σκιές των άλλων. Για εκείνους δεν υφίσταται η εμπειρία της ιστορίας αλλά το τιμολόγιό της, όπως δεν θα υπάρχει η στρατηγική δυναμική και ο πλούτος της γεωγραφίας, αλλά τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα μεγάλα παιχνίδια στους παίχτες [ως ο Μικρός Αλέξανδρος κοιμώμενος με τους Ήρωες της Ηλιάδας στο Προσκεφάλι του, ανάγκασε την Ιστορία να τον αποκαλέσει Μέγα κατακτώντας τους Χάρτες της γεωγραφίας που το έδωσε ο δάσκαλός του Αριστοτέλης]’’.
Κλείνοντας με τα σοφά λόγια της Γεωπολιτικής του κυρ. Παναγιώτη «Άρα η εσωτερική πολιτική οφείλει να διαμορφώνεται με κριτήριο τις ανάγκες των αγώνων στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, έτσι ώστε το κράτος να μεγιστοποιεί τις δυνάμεις του και όχι με κριτήριο τις καθ’αυτές ίσως αξιοσέβαστες ηθικές αρχές ή το συμφέρον μιας ομάδας εις βάρος της κρατικής ισχύος»
Φυλακές Κορυδαλλού
Γεώργιος Γερμενής